De wereld veranderen doe je niet in 30 uur

Sofie Verspeeten werkt sinds 2011 bij Femma. Werken is in haar geval niet het juiste werkwoord. Sofie ís haar werk. Ze stapt door het leven als sociocultureel werker maar ook een beetje als Socrates. “Het enige wat ik weet, is dat ik niks weet.” zegt ze. Ze heeft een enorme drang om te leren. Daarnaast is ze gedreven om andere mensen te inspireren. Bijvoorbeeld om anderen te overtuigen om minder te werken. Een missie die ze niet op zichzelf kan of wil toepassen. Practice what you preach is niet aan haar besteed.

Zelfvoorzienend leven

En toch. Dat ze nu klaagt over haar nieuwe voltijds, rijmt op het eerste gezicht niet met haar initiële visie op werk en leven. “Mijn man en ik, wij zijn ecologische anarchisten. Wij hebben het nooit voor het kapitalisme gehad. Oorspronkelijk wilden we zo veel mogelijk zelfvoorzienend leven. Gaan werken voor een loon paste niet in dat plaatje. Maar gaandeweg hebben we ons standpunt toch wat moeten bijschaven. Vooral omdat we het niet zagen zitten om in een gemeenschap te leven. Daarvoor zijn we net iets te individualistisch ingesteld. We spraken onderling af dat we gingen werken tot we een inkomen hadden dat in het hoogstnodige voorzag. Ik ging voltijds werken en Joris zorgde voor het huishouden. Ik kon me wel verzoenen met het idee dat ik geld kreeg om als sociocultureel werker mijn persoonlijke missie te vervullen. ”

Omgekeerd kostwinnersmodel

Toen kwamen er kinderen en moest er meer brood op de plank. “Joris is dan ook beginnen te werken. En na de geboorte van ons tweede kind, is het bij mij beginnen knagen. Het voelde niet goed aan. Ik wilde ook meer tijd bij mijn kinderen zijn. Ik heb een halftijdse functie opgenomen tot ze naar school gingen.”

Vanaf dat moment werd zij opnieuw de voltijdse kostwinner en werkte hij halftijds. Een ideaal model waar ze zich allebei goed bij voelden. “Een comfortabele periode. Ik kwam thuis en het huis was proper, het eten stond klaar ... Dat was zo tot december vorig jaar. Mijn man kreeg binnen het decoratelier waar hij werkt, het aanbod om te schilderen. Voorheen werkte hij als lasser. Die nieuwe uitdaging sprak hem aan. Het enige nadeel: het kon alleen voltijds.”

O nee, toch geen 30-urenwerkweek zeker?

En daarmee plooide het kostwinnermodel zich opnieuw naar het klassieke patroon. Want Sofie werkt dit jaar in een nieuwe voltijdse 30-urenwerkweek van Femma. Iets dat niet van een leien dakje loopt. “Ik zag dat echt niet zitten. Tot ik de column van Riet Ory, onze adjunct-directeur las. Ze had het over een rijk leven en dat je dat niet alleen bereikt door betaald werk maar dat er nog zoveel andere domeinen zijn waar je je kunt in ontplooien. En dat je daar tijd voor moet vrijmaken. Ik versta dat. En ik geef toe dat ik nu meer in het moment leef en bewuster aandacht geef aan mijn gezin. Maar toch ...”

Onrust in het hoofd

Het is eigenlijk de eerste keer in haar carrière dat Sofie zelf de strijd om alles gedaan te krijgen, voelt. De was en plas, koken, Al die dingen die haar man vroeger op zich nam, doet zij nu. “Waar ik het meest mee worstel, is de combinatie van jezelf te willen ontplooien en het fysieke zorgen. Ik heb het gevoel dat ik mijn werk moet proppen tussen de schooluren, kinderen wegbrengen en zorgen dat de tafel proper is. Het zijn op zich niet zo’n grote lasten, maar toch brengen ze onrust in mijn hoofd. Ik pieker meer dan vroeger. Voor mij is de vrijgekomen tijd volledig ingepalmd door alledaagse beslommeringen.”

Werkt mama minder?

Hoe reageren de kinderen op de veranderde situatie? “Die hebben hier eigenlijk niets van gemerkt. Zij worden door Kind & Samenleving gevolgd. Op een gegeven moment zei mijn dochter: ‘mama, die meneer zei dat jij minder werkt, maar dat is toch niet zo?’ Ik zeg: ‘Hoezo?’. ‘Je hebt toch geen tijd om met ons te spelen’, luidde het antwoord. Best wel pijnlijk om dat te horen. In hun hoofd betekent minder werken dat mama meer met hen speelt en niet dat zij de vaatwasser vult. Ik probeer mij nu wat te herorganiseren door hen bijvoorbeeld op woensdag van school af te halen en samen dingen te doen.”

Verdikke dat mannenbastion

Sofie en haar man maken er het beste van. Blijft de rommel wat langer rondslingeren en raakt de keukentafel niet aan de kant, dan is dat zo. Hoe zien ze de toekomst? Gaan ze allebei in een klassiek voltijds werken vanaf 2020? “We praten daar vaak over. In het ideale scenario werken we allebei minder uren.  Maar op zijn werk is dat niet bespreekbaar. Dat is zo’n mannenbastion. Ik gun het hem dat hij de kans krijgt zich te ontplooien. Waarschijnlijk zal ik minder uren werken. En dat is een beetje kak.”