Kinderopvang is er voor onze kinderen

Onder ‘een betere kinderopvang’ verstaan velen een kinderopvang die beter aansluit op het werk van de ouders. Voor arbeidseconoom Stijn Baert moet kinderopvang weg bij de Vlaamse minister van Welzijn en ondergebracht worden bij de minister van Werk.

Hier zijn wij geen voorstander van. Dankzij kinderopvang kunnen ouders inderdaad werken en voor een inkomen zorgen. Maar kinderopvang is in de eerste plaats belangrijk voor de kinderen zelf.  Goede kinderopvang is complementair aan de opvoeding door de ouders en stimuleert kinderen in hun ontwikkeling. Net omdat goede kinderopvang zo waardevol is voor kinderen, zou ze ook toegankelijk moeten zijn voor alle kinderen. Van dit ideaal staan we nog veraf, zowel in de voor- als in de buitenschoolse opvang. Vaak wordt er bij kinderopvang voorrang gegeven aan werkende ouders, wat in tegenspraak is met het kinderrechtenperspectief. Om dit recht kracht bij te zetten in de praktijk, is het belangrijk dat het aanbod voor alle kinderen toegankelijk is.

‘Vandaag wordt de behoefte aan opvang vooral gecreëerd door de economische situatie van het gezin waardoor opvang en vrijetijdsactiviteiten een louter instrumentele functie dreigen te krijgen. Opvang en vrije tijd die louter ten dienste staan van arbeid of economie verliezen aan emancipatorische waarde.’, concludeert een onderzoek naar de vraagzijde  van buitenschoolse kinderopvang en vrije tijd in Gent (1). Het onderzoek geeft ook aan dat doordeweeks de meeste ouders voor en na school het liefst zelf voor hun kinderen zouden zorgen. En ook de kinderen zijn geen bijster grote fan van voor- en naschoolse opvang. ‘Door de week worden de kinderen het liefst thuis opgevangen omdat ze hier een groter gevoel van vrijheid ervaren.’

De dominantie van het betaalde werk neemt toe. We moeten langer en meer werken en werk wordt ook flexibeler. Dit werkt door in de opvang en vrije tijd van kinderen. Want ook de opvang moet dan flexibeler en langer.  De vraag is in welke mate kinderopvang hier blijvend op moet inspelen.

Een samenleving die kwaliteitsvol combineren van werk en gezin belangrijk vindt, laat zich in opvang en vrije tijd van kinderen niet leiden door het dictaat van werk maar door het perspectief van het kind. Een kwaliteitsvolle combinatie van werk en gezin betekent evenmin dat het gezin rond het werk moet gepuzzeld worden, wèl dat beiden in balans moeten zijn.

Deze 'Brief van de dag' verscheen op woensdag 15 mei 2019 in De Morgen.

(1) Onderzoek naar de vraagzijde van de buitenschoolse opvang en vrije tijd van kinderen in Gent. 2016-2017. ISOS-Kenniscentrum Plantijn Hogeschool in opdracht van de Stad Gent, Jeugddienst